korenmolen "De Windesheimer molen"
|
Ten zuiden van Zwolle, in Windesheim, aan de parallelweg van de N337 Zwolle - Wijhe, staat de Windesheimer molen, de tweede molen in de gemeente Zwolle. Uit oude geschriften is op te maken dat reeds in 1391 de toenmalige Broeders des
Gemenen Levens, die vijf jaar daarvoor in Windesheim een klooster hadden gesticht,
toestemming kregen een molen te bouwen.
De functie van de molen is korenmolen. |
De achtkante molen heeft een dusdanig lage stelling dat deze gedragen wordt door verticale
stellingstijlen of stellingstutten.
De romp is een met riet gedekte houten achtkant op stenen onderbouw, de kap is van hout
met riet gedekt.
Rond het bovenwiel bevindt zich een Vlaamse vang die vroeger waarschijnlijk Hollands is
geweest; aan de vangbalk zit een klink.
De molen kruit d.m.v. een rollen kruiwerk met ijzeren en houten rollen, de laatste
dragen echter niet, ze hebben een kleinere diameter. Het is nog te zien dat er vroeger neuten
in hebben gezeten.
De lange spruit bevindt zich vóór het bovenwiel en is dus tevens
steunderbalk. De ijzerbalk is voorzien van een slotplaat met scharnier.
In de vloer van de kapzolder zit nog een oude houten roedebalk, hetgeen is te zien aan
de gaten waarin de heklatten hebben gezeten.
Er is geen aparte luizolder doch slechts een "overstapje" naar de volgende trap.
Het nieuw aangebrachte luiwerk is voorzien van een klink.
Op de steenzolder bevindt zich een windas voor het lichten van de stenen.
De luiken ervoor zijn extra groot (ze bestaan in feite uit twee delen per luik) zodat
met de windkoppel de stenen ook vanaf de grond zijn op te takelen.
Er zijn twee koppels stenen aanwezig, waarvan eentje is opengelegd; alleen met de ander
wordt gemalen en hier bevindt zich een korte steenspil.
Opvallend in deze molen is dat midden door de steenzolder een donsbalk is aangebracht
waarop de koningsspil met het spoorwiel rust. Deze donsbalk rust aan weerszijden op twee
kalven (dwarsbalken) die tussen de achtkantstijlen met spijkers zijn bevestigd; ze moeten
dus later zijn aangebracht. De donsbalk is dus niet rechtstreeks in de achtkantstijlen geborgd.
In één van de dwarsbalken staat het jaartal 1810. De donsbalk wordt nog extra
ondersteund door een verticale stijl.
Het kruien gebeurt d.m.v. een kruirad.
De vlucht van de molen bedraagt 22.10 meter; de roeden zijn oudhollands opgehekt.
Overbrengingsverhouding: 1 : 6,8.
Op de begane grond bevindt zich een winkel waar diverse artikelen door een team van
vrijwilligers wordt verkocht. In het midden is van molenstenen een tafel gemaakt; aan de
wanden bevinden zich enige vitrines met veel Delfts blauw aardewerk voorzien van molenmotieven.
De molen werd in 2008/2009 gerestaureerd, waarbij er een aanbouw onder de stelling verrees.
In 1998 bestond de molen 250 jaar en bij die gelegenheid werd het 28 pagina's tellende boekje "De korenmolen van Windesheim 1748-1998" door R. A. Damman uitgegeven.
Een opname van de korenmolen van Windesheim uit 1950.
Vermelding op de Nederlandse molendatabase: De Windesheimer Molen en op de database van De Hollandsche Molen: De Windesheimer Molen.
Deze pagina is onderdeel van
de homepage van B. D. Poppen.
- Copyright © 1999/2022
