De molenromp "Bijo" te Warffum
Het restant van de molen Bijo, gefotografeerd in maart 2003.
Beschrijving / geschiedenis
In het boek De Historie van Warffum, Breede en Rottumeroog, een uitgave van 1989, schrijft W. O. Bakker het volgende over deze molen.
" Aan de Dijkstraat, hoek Oudendijk, werd voor 1781 een pelmolen gebouwd, die 1856 werd afgebroken door molenaar Hendrik Boersma.
In 1856 werd de nieuwe pel- en korenmolen van Boersma, die tot 1868 molenaar was, gebouwd.
Een achtkantige bovenkruier met een stelling op een stenen onderbouw, bekleed met geasfalteerd hout.
De molen droeg de naam Bijo, naar het tjalkschip van Dekker. Een ander verhaal is dat de naam komt van het naambord van een gestrand schip.
De volgende molenaars waren Jan Ubel Ritsema en na 1881 D. H. Dekker. In 1891 volgde A. Ebels en sinds plm. 1905 Jan Grashuis.
K. Bakker was er van 1920-1922 en daarna B. Dijksterhuis tot 1947, die de zelfzwichtende roeden van de molen van stroomlijn liet voorzien.
Onder molenaar Jan Tromp brak tijdens het pellen op 6 februari 1948 een roede, die een enorme ravage aanrichtte.
In 1951 werd de molen geheel onttakeld, maar in 1954 werd A. W. Luttikholt molenaar en kwamen er herstelplannen,
waarbij onder anderen burgemeester W. J. Geertsema een rol speelde.
Op 2 november 1956 werd de molen feestelijk weer in gebruik gesteld, opgeluisterd door de vrolijke klanken van een draaiorgel;
tegelijk werd H. Koops eigenaar en de molen maalde weer. Helaas was dat van korte duur,
want op 28 oktober 1957 brandde de molen af en er resteert sindsdien alleen een stenen onderbouw. "
Een ansichtkaart van de molen Bijo in glorieuzere tijden.
Een trieste bijzonderheid is het feit dat ter gelegenheid van de wederopbouw in 1956, een gedenksteen in de molenmuur was aangebracht met een gedicht, gemaakt door de heer B. van der Veen, dat luidde:
Reeds ten Dode opgeschreven,
Bracht men mij opnieuw tot leven,
Moge ik aan mijn honderd jaren
nog een tweede honderd paren!....
In 1926 liet molenaar Dijksterhuis een nieuwe as in de molen plaatsen. Van deze gebeurtenis is een oude opname afgedrukt in het blad Het Noorden in Woord en Beeld van 24-9-1926.
De voorganger van de molen Bijo (die 1856 werd afgebroken) wordt genoemd in "de Staat van korenmolenressorten, voor het platte land van de Provincie Groningen,
gearresteerd ingevolge het bepaalde bij art. 35 van het Reglement op het gemaal,
vastgesteld bij Koninklijk besluit van den 31 October 1825, no. 14."
Hierin wordt Duurt Pieters Beukema als molenaar vermeld voor de gehele gemeente Warffum.
Vermeldenswaard is tevens dat B. Dijksterhuis, een broer was van P. Dijksterhuis die in dezelfde periode molenaar op de molen De Liefde te Uithuizen is geweest. Een meelzak (zie de foto) met daarop de naam B. DIJKSTERHUIS werd door de zuster van deze beide molenaars geschonken en bevindt zich nu in de molen De Liefde.
Begin jaren '90 van de vorige eeuw werden plannen uitgewerkt de onderbouw van de molen Bijo in te richten als zalencentrum en expositieruimte. Uiteindelijk werd dit geen succes en in het begin van deze eeuw werd de romp geheel uitgeruimd en vervolgens ingericht als woning.
Aanvulling door Johan van Dijk:
Het verhaal is niet helemaal compleet: er is indertijd door mijn moeder op mijn initiatief een stichting opgericht die zich beijverde voor herbouw van de molen.
Deze stichting is vanwege een gebrek aan draagvlak en vanwege het feit dat het molenrestant in particuliere handen is, na een aantal jaren weer opgeheven.
Als secretaris van Stichting Behoud Molen De David heb ik uiteindelijk toch mee kunnen helpen aan de opbouw van een molen, al is De David in Openluchtmuseum Het Hoogeland natuurlijk aanmerkelijk kleiner als de Bijo was....
Op de database van verdwenen molens in Nederland wordt de Bijo eveneens vermeld.
Deze pagina is onderdeel van
de homepage van B. D. Poppen.
∴ Copyright © 2005/2022
